Wat zijn kernwaarden?
Kernwaarden gaan over de normen, waarden en overtuigingen van een organisatie en haar medewerkers. In Angelsaksische landen spreekt men over “values” en “beliefs”. Kernwaarden fungeren als ethisch kompas en vormen de “kern” van de bedrijfscultuur van een onderneming. Kernwaarden geven kort en krachtig weer “de manier waarop de organisatie de dingen doet die ze doet”.
Kernwaarden zijn de diepgewortelde overtuigingen die de basis vormen voor de acties en beslissingen van een organisatie en zijn daarmee de regels en grenzen die de cultuur en persoonlijkheid van een organisatie definiëren. Het zijn de principes waar de organisatie naar leeft, zowel individueel (als manager of medewerker) als collectief (als onderneming). Het zal evident zijn dat managers het goede voorbeeld geven en ervoor zorgen dat hun gedrag en beslissingen in overeenstemming zijn met de kernwaarden en er ook op toezien dat dat ook zo is bij de rest van de organisatie.
Waarom het hanteren van kernwaarden?
Kernwaarden zijn de basis voor het zichtbare gedrag van iedereen binnen de organisatie en bij alle contacten met de buitenwereld. Kernwaarden zouden ook terug te vinden moeten zijn in de marketingstrategie.
Daarnaast zijn de kernwaarden de basis voor het selecteren en werven van nieuwe medewerkers. En ze kunnen ook een rol spelen bij het kiezen van leveranciers, strategische partners en zelfs financiers en investeerders.
Wanneer een organisatie is doordrongen van de kernwaarden hoeft het management of het leiderschapsteam zich minder bezig te houden met de dagelijkse gang van zaken. Als kernwaarden goed zijn gedefinieerd kunnen medewerkers besluiten nemen op basis van de kernwaarden.
Goede kernwaarden maken een organisatie authentiek en herkenbaar. Als klanten zich herkennen in de waarden van een bedrijf zullen ze eerder geneigd zijn voor dat bedrijf te kiezen.
Daarnaast trekken en binden goede kernwaarden medewerkers aan. Medewerkers die dezelfde kernwaarden onderschrijven zullen eerder voor die onderneming blijven werken. En daarnaast zullen ze aanmerkelijk loyaler zijn naar een dergelijke organisatie. Op voorwaarde natuurlijk dat deze kernwaarden ook daadwerkelijk worden toegepast. Dit geeft overigens aan dat bij sollicitatie-gesprekken niet allen gekeken moet worden naar de kennis en kunde van mogelijke kandidaten, maar ook en vooral of de waarden overeenkomen.
Als de kernwaarden inderdaad goed zijn geformuleerd, weet iedereen tijdens het werk wat van hem of haar wordt verwacht. Ze zorgen voor zelfsturing, want alle beslissingen kunnen langs de lat van de kernwaarden worden gelegd.
Kernwaarden mogen nooit een cliché zijn. Klantgerichtheid is vaak een containerbegrip geworden. Als er toch voor gekozen is moet dat ook duidelijk herkenbaar zijn voor iedereen in en buiten de organisatie. Uiteindelijk hebben kernwaarden het meeste effect als ze dagdagelijks in de praktijk worden gebracht. Als er begrip is voor een teleurgestelde klant. Of als er steeds alternatieven worden bedacht om het milieu minder te belasten.
Sprekende voorbeelden
Kernwaarden gaan vaak over dezelfde zaken zoals: liefde, respect, eerlijkheid, vriendschap, groei (van…), innovatief, integer, klantgericht, duurzaamheid, kwalitatief , verantwoordelijk, transparant, maatschappelijk betrokken.
Soms lukt het bedrijven om al hun kernwaarden samen te vatten in een een aantal worden.
Nokia had ooit “connecties people” en de Efteling zelfs een woord: “Betovering”.
Of wat te denken van het online schoenen- en kledingbedrijf Zappos : “Levering van WOW via service.” Dit weerspiegelt hun toewijding aan uitmuntende klantenservice en het overtreffen van de verwachtingen van klanten.
Rabobank hanteert kernwaarden zoals “Dichtbij,” “Samen” en “Duurzaam.” Dit weerspiegelt hun betrokkenheid bij lokale gemeenschappen, de nadruk op samenwerking en hun inzet voor duurzaamheid.
Het FD houdt elk jaar een competitie voor groeiende bedrijven. Bij deze groeiende bedrijven zijn soms pareltjes te vinden als het gaat om kernwaarden. Wat te denken van:
- Doen wat we zeggen
- Niets minder dan dolenthousiaste klanten
- Eerste klas kwaliteit voor minder
- Respect voor individueel kapitaal
- Iedereen is ondernemer
- Geef nooit, maar dan ook nooit op.
Hoe goed de kernwaarden voor een bedrijf zijn en als zodanig worden herkend hangt voor een groot deel af hoe het (soms) zichtbaar in de praktijk wordt gebracht. Walt Disney had een eenvoudig doel die tevens de kernwaarden zijn: ”Making People happy”. Dat werd niet alleen met films en pretparken tot uiting gebracht. Disney stimuleert wereldwijde goede doelen en met met name vrijwilligerswerk dat erop gericht het welzijn van kinderen en gezinnen te verbeteren.
Of wat te denken van de Ronald McDonald huizen, waar de families van ernstig zieke kinderen die voor lange behandelingen in een nabijgelegen ziekenhuis liggen, kunnen logeren. Het is een uitvloeisel van de family values van McDonald.