In deze (corona)periode zijn er bedrijven waar het zeer slecht mee gaat en er zijn bedrijven die ineens hard groeien. Bedrijven waar het slecht mee gaat zullen zich gaan bezinnen (als ze dat nog kunnen) over wat ze nog wel zullen doen en wat niet meer. Bedrijven die ineens snel groeien zullen zich af willen vragen waar de groei naartoe zou moeten gaan. 

Bedrijven met een duidelijke visie en missie presteren beter dan organisaties die dat niet hebben. Of het nu goed gaat of slecht!

 Er zijn al vele onderzoeken naar gedaan (zie voor een voorbeeld dit onderzoek)

 Bedrijven die een duidelijk missie, visie en strategie hebben laten betere financiële prestaties zien, een hogere medewerkersbevlogenheid, klanttevredenheid en productiviteit én een lager personeelsverloop. 

Een goede visie en missie geeft de organisatie richting, het brengt focus aan en bindt medewerkers en klanten. Het zorgt voor inspiratie, enthousiasme en doelgerichtheid. (“Companies whose employees understand the mission and goals enjoy 29% greater return than other firms”

Watson Wyatt Work Study)

Hoe staat het met de visie, missie en strategie van uw organisatie?

Maar hoe staat het met uw visie en missie? Kunt u onderstaande stellingen met “ja” beantwoorden? Gefeliciteerd u kunt het vervolg overslaan. 

Kunt u een of meer stellingen niet positief beantwoorden, lees dan verder!

Onze organisatie heeft een duidelijk, gezamenlijk en breed gedragen beeld van:

1. de voor ons relevante toekomst (visie).

2. ons bestaansrecht en onze idealen en ambities (missie).

3. onze normen, waarden en overtuigingen (kernwaarden).

4. de benodigde succesformule (kritieke succesfactoren).

5. onze streefdoelen op korte en langere termijn (doelstellingen).

6. de strategie om deze doelen te realiseren (strategie).

7. de noodzakelijke maatregelen en verbeteracties .

8. de bewaking en besturing van het strategisch veranderingsproces (performance-indicatoren).

Begrippen als visie, missie, kernwaarden en strategie worden in de praktijk vaak verschillend gebruikt. Het fundament van een strategie wordt enerzijds gevormd door de visie, missie en kernwaarden (organisatie-identiteit) en anderzijds door de ambities, kritieke succesfactoren en doelstellingen (organisatiedoel). De strategie beschrijft de wijze (maatregelen en scenario’s) waarop het organisatiedoel wordt nagestreefd. 

VISIE – Wat is onze kijk op de toekomst?

Een visie is het beeld of de verwachting die een organisatie heeft van de toekomst. Visie komt van het Latijnse “videre” dat “zien, inzien, inzicht hebben” betekent. Het gaat bij het formuleren van een visie om het gezamenlijk vaststellen van een toekomstbeeld en de gedroomde positie van de organisatie daarin. Het is een gezamenlijk beeld, gedeeld door alle betrokkenen, dat een verwachting geeft van de voor de organisatie relevante toekomst. Relevante vragen:

• Hoe ziet de voor ons relevante toekomst eruit? Welke trends en ontwikkelingen zijn van belang?
• Hoe ontwikkelen onze markt/branche/sector en afnemersgroepen zich naar de toekomst toe?
• Welke veranderingen zien wij in de behoeften, wensen en gedragingen van onze klanten?
• Welk soort organisaties zullen in de toekomst succesvol zijn en wat betekent dat voor ons?
• Wat zijn onze lange termijn ambities? Waar willen we staan, wat willen we bereiken?
• Hoe realiseren wij onze ambities? Wat zijn onze Kritieke Succesfactoren (KSF)?

MISSIE – Wat is ons bestaansrecht?

Letterlijk is een missie datgene dat een onderneming wil uitdragen naar buiten. Missie komt van het Latijnse woord “mittere”, dat “uitzenden, van zich doen uitgaan, laten horen” betekent. In de praktijk ziet men een grote diversiteit aan betekenissen en verschijningsvormen van missies en “mission statements”.

Een missie omvat in de regel in meer of mindere mate vijf aspecten:

1. Kernactiviteit: wie zijn we en wat doen wij?

2. Bestaansrecht: in welke fundamentele klantbehoeften voorzien wij?

3. Betekenis voor stakeholders: wat betekenen wij voor klanten, medewerkers en financiers?

4. Normen, waarden en overtuigingen: waar geloven wij in, wat zijn onze Kernwaarden?

5. Intenties en idealen: wat willen we bereiken, wat is onze gezamenlijke opdracht?

Vragen missie:

– Waartoe en waarom bestaat onze organisatie?

– Wat is onze primaire functie? Wat is ons ultieme hoofddoel?

– In welke fundamentele behoeften voorzien wij?

– Voor wie bestaan we? Wie zijn onze voornaamste stakeholders?

– Wat is onze identiteit, welke normen en waarden vinden wij belangrijk?

– Wat is ons streefdoel? Hoe willen wij gezien worden?

KERNWAARDEN – Waarvoor staan wij en waarin geloven wij?

Kernwaarden gaan over de normen, waarden en overtuigingen van een organisatie en haar medewerkers. In de Angelsaksische landen spreekt men over “values” en “beliefs”. Kernwaarden fungeren als ethisch kompas en vormen de “kern” van de bedrijfscultuur van een onderneming. Kernwaarden geven kort en krachtig weer “de manier waarop uw organisatie de dingen doet die ze doet”.

Vragen kernwaarden:

– Waarvoor staan we, wat zijn onze principes?

– Waarin geloven we, wat is ons ideaal?

– Wat vinden we belangrijk, wat streven we na?

– Wat verbindt ons en wie willen we zijn?

– Welke normen, waarden en overtuigingen staan centraal in ons handelen?

Voorbeelden van kernwaarden zijn: integer, professioneel, klantgericht, ondernemend en maatschappelijk verantwoord. Dit zijn eigenlijk basiswaarden die altijd aanwezig zouden moeten zijn. Andere, meer inspirerende en onderscheidende waarden zijn nieuwsgierig, creatief, innovatief, samen, verbindend, betrokken, dichtbij, grensverleggend, duurzaam en sociaal.

KRITIEKE SUCCESFACTOREN – Waaraan moeten wij voldoen en wat maakt ons uniek?

Een kritieke succesfactor (KSF) is een kenmerk van de organisatie dat essentieel is voor het toekomstige succes van die organisatie. Welke specifieke kenmerken dat zijn, hangt sterk af van de markt waarin de organisatie opereert en uw visie en missie. Wat is voor het succes van de organisatie doorslaggevend? Welke factoren in de visie zijn essentieel voor de continuïteit van de organisatie op langere termijn?

Kritieke succesfactoren kunnen betrekking hebben op de benodigde kerncompetenties (kernvaardigheden) van een organisatie zoals productontwikkeling en innovatie, planning en logistiek, medische behandelexpertise of marketing en design. Andere KSF’s kunnen betrekking hebben op datgene dat u in de markt onderscheidt van anderen in de ogen van uw afnemers, de zogenoemde Unique Selling Propositions (USP’s) of Unique Buying Reasons (UBR’s). Of gaat het om specifieke “resources” waarmee u steeds een stap voor denkt te kunnen blijven op de concurrentie zoals research & development? Dit worden ook wel Sustainable Competitive Advantages (SCA’s) genoemd.

Vragen kritieke succesfactor (KSF):

– Wat is voor het succes van de organisatie doorslaggevend?

– Welke factoren zijn essentieel voor de continuïteit van de organisatie op lange termijn?

– Wat zijn onze kerncompetenties en sluiten die aan op onze markt, visie en missie?

– Wat zijn onze Unique Selling Propositions (USP’s) en Unique Buying Reasons (UBR’s)?

– Hoe realiseren wij duurzaam concurrentievoordeel (SCA’s)?

DOELSTELLINGEN – Wat zijn de resultaten die we willen bereiken?

Het begint met het vaststellen van gezamenlijk gedragen ambities: globale richtinggevende doelen die de organisatie in de toekomst wil bereiken. Indien mogelijk worden deze vertaald naar “SMART” doelen en resultaten voor de langere termijn. Tegelijk met het vaststellen van deze “SMART” doelen, worden de prestatie–indicatoren (PI’s) vastgesteld om de resultaten te kunnen meten en waar mogelijk bij te sturen.

STRATEGIE – Hoe willen wij het resultaat bereiken? Welke maatregelen moeten wij nemen?

Bij het vaststellen van de strategie gaat het om de vraag “hoe kunnen wij onze doelen realiseren?”. Welke maatregelen en verbeteracties moet onze organisatie nemen? Doelstellingen zijn geen “doel” op zich. Het gaat om het resultaat. Een cruciaal onderdeel van een goede strategie zijn daarom de maatregelen en verbeteracties die leiden tot het gewenste resultaat. Bedenk daarbij dat doelstellingen en maatregelen met elkaar in verband staan. Aan een doelstelling ligt vaak een probleem ten grondslag, dat weer bepaalde oorzaken heeft. Maatregelen moeten erop gericht zijn om die oorzaken weg te nemen.

Vragen strategie:

– Wat is de relatie tussen de doelen en achterliggende problemen en oorzaken?

– Welke maatregelen hebben we in het verleden genomen en wat was het resultaat?

– Welke maatregelen gaan we nu nemen? Welke verbeteracties gaan we nu uitvoeren?

– Hoe creëren we draagvlak voor de ontwikkelde strategieën?

– Hoe gaan we hierover naar medewerkers en klanten communiceren?

– Hoe houden wij grip op het veranderingstraject?

– Hoe zorgen wij dat we voortdurend leren en tijdig bijsturen?

Hoe krijgt u een werkbare visie en een missie?

Naast de uiteindelijk geformuleerde visie, missie en strategie, is ook het proces daartoe minstens even belangrijk. Anders wordt het een papieren tijger en het gaat er natuurlijk om dat de organisatie in de juiste richting in actie komt. Wil een visie, missie en strategie betekenis hebben voor medewerkers en andere stakeholders dan zal dit gebaseerd moeten zijn op de gezamenlijke ideeën, opvattingen en ambities. Het ontwikkelen van een visie, missie en strategie vraagt om aandacht en inspanning. Te beginnen bij de top van het bedrijf. De rol van de bestuurder, directeur of manager is essentieel. Tegelijk dient de visie en missie gedeeld en ervaren te worden te worden door de hele organisatie. Het vraagt in ieder geval goed leiderschap.