Leidinggevenden over de hele wereld worden geconfronteerd met enorme zakelijke uitdagingen. Een ineenstorting van de klantvraag, aanzienlijke wijzigingen in wet- en regelgeving, onderbrekingen in toeleveringsketens, werkloosheid en een op handen zijnde economische recessie. Het leidt allemaal tot een toegenomen en ongekende onzekerheid. Bedrijven hebben behoefte aan manieren om zich te herstellen. Ad-hoc reacties zullen niet werken. Organisaties moeten nu de basis leggen voor hun herstel en voor de verdere toekomst. In wezen gaat het om de strategie voor de komende periode.

De managementtheoreticus en -goeroe Henry Mintzberg omschreef een strategie met 5 P’s. Deze 5 P’s kunnen gebruikt worden om na te denken over de ontstane situatie en over de manier om de crisis te overleven.

1.Wat zou de positie van het bedrijf moeten zijn tijdens en na de pandemie?

Om slimme strategische beslissingen te nemen, moet de positie van de organisatie duidelijk zijn. Waar staat het bedrijf in de markt? Wie zijn uw belangrijkste concurrenten? Welke kant zou het bedrijf op moeten? Moeten er nu activiteiten stopgezet worden. Welke kunnen onveranderd blijven na de pandemie? Kan verloren terrein teruggewonnen worden en hoe? Gaat het bedrijf failliet, of kan het zich ontpoppen als een marktleider die zijn voordeel doet door de ontwikkelingen tijdens en na de lockdown? Waar liggen de kansen en wat zijn de bedreigingen?

Er zijn veel bedrijven die hun levensvatbaarheid na de pandemie in twijfel trekken, waaronder bedrijven in de reis-, horeca- en evenementen-industrie. Er zijn ook dat bedrijven die hun groei versnellen omdat er veel vraag is naar hun producten en diensten. Denk hierbij aan apparatuur voor thuis-werkplekken, communicatie- en samenwerkingstools en thuisbezorgdiensten. 

Er moeten nu stappen ondernomen worden om de huidige en toekomstige positie in kaart te brengen.

2. Wat is de roadmap (plan) voor de toekomst?

Welke stappen moeten ondernomen worden om de nieuwe toekomstige positie te bereiken. Welke doelen moeten gerealiseerd worden, wanneer en hoe?  In de huidige context is het de vraag wat er nu moet gebeuren en wat als de crisis voorbij is.

Het ontbreken van een plan verergert alleen maar de desoriëntatie in een toch al verwarrende situatie. Denk bij het definiëren goed na en hou vooral de lange termijn in de gaten. 

3. Hoe zal de cultuur en identiteit veranderen?

Met Mintzberg’s “perspective” wordt de manier bedoeld waarop een organisatie de wereld en zichzelf ziet. 

Naar alle waarschijnlijkheid zullen de cultuur en identiteit veranderen als gevolg van de pandemie. Een crisis kan mensen samenbrengen en een collectiviteit creëren. Maar het kan ook mensen uit elkaar drijven, waarbij individuen elkaar wantrouwen en vooral voor zichzelf zorgen. Zal de huidige situatie medewerkers samenbrengen of hen uit elkaar drijven? Zullen ze de organisatie anders zien als dit voorbij is? Wat moet er gebeuren om ze weer te binden?

4. Welke nieuwe projecten moeten er uitgevoerd worden?

Welke projecten zijn noodzakelijk om de coronavirus-gerelateerde problemen aan te pakken? Het gaat om het stellen van prioriteiten die de organisatie toekomstbestendig maken. 

Pas op voor het starten van talrijke projecten die allemaal afhankelijk zijn van dezelfde kritische middelen. Dit kunnen specifieke personen zijn, zoals topmanagers, of specifieke afdelingen, zoals IT. Als er te veel nieuwe initiatieven worden genomen, kan het zijn dat er een oorlog om middelen ontstaat, waardoor het geheel ontspoord.

5. Hoe goed is de organisatie voorbereid op de uitvoering van de plannen en projecten?

Tot slot moet de vitaliteit van de organisatie worden beoordeeld. Is de organisatie in staat om de projecten uit te voeren, vooral als een groot deel van uw organisatie vanuit huis werkt? Wat moet er gebeuren om ervoor te zorgen dat de slagingskans van de projecten maximaal is?

Er zijn grote verschillen waar te nemen op individueel, team- en organisatie niveau. De beschikbare middelen en de snelheid en kwaliteit van de besluitvormingsprocessen variëren sterk. Deze verschillen zullen bepalen wie succesvol zullen zijn en wie niet.

De wereld is in beweging. Het ergste moet nog komen. Bedrijven moeten vandaag handelen willen ze hun continuïteit waarborgen. Afstand nemen en goed nadenken over de toekomst en strategie en deze vertalen in concrete doelen en actie’s is essentieel. Zo niet : ze zijn randvoorwaardelijk om als bedrijf de pandemie te overleven.