Afgelopen maand nam Wijnand Westerveld een interview bij ons af. Wim Kweekel vertelde over zijn verleden in de IT, de snel veranderende wereld en hoe IT’ers hier op in moeten spelen. Dit resulteerde in een mooi artikel in het IT-vakblad AG-CONNECT:
De opkomst van nieuwe businessmodellen als die van netflix, uber en airbnb, heeft de spelregels in de markt veranderd. De impact van disruptieve technologieën op traditionele bedrijven is groot. Hun verdienmodellen verouderen. Ze worden gedwongen kritisch te kijken naar de eigen verdienmodellen, bedrijfsvoering en vooral naar hoe ze georganiseerd zijn. Ze worden gedwongen te transformeren.
Hoe moeten traditioneel gevestigde bedrijven omgaan met deze transformatie? Wat komt erbij kijken? Wat zijn de bedreigingen, maar vooral wat zijn kansen? Deze vragen en nog veel meer worden beantwoord tijdens een event dat de Special Interest Group Digitale Transformatie in juni organiseert. Sprekers zijn onder andere Ken van Ierlant, tought leader digital transformation bij KNVI, en Wim Kweekel, Initiatiefnemer RGO.nu, auteur van diverse managementboeken en bestuurslid van de SIG Digitale Transformatie.
“Omdat de beroepsgroep mij aan het hart gaat”, verklaart Kweekel zijn betrokkenheid in een toelichting op het programma van deze dag. Kweekel was ooit zelf informaticus, maar is gedurende zijn loopbaan steeds meer de kant van organisatieadvies opgegaan. Daardoor is hij naar eigen zeggen nu in staat om als buitenstaander naar het beroep van IT’er te kijken. Zijn beeld van de beroepsgroep stemt hem niet optimistisch.
Tussenschakels verdwijnen
“Informatici zijn stil blijven staan. Ze zitten tot over hun oren in de bits en de bytes. Ze leveren de bouwstenen voor belangrijke technische ontwikkelingen, maar tegelijkertijd zijn ze blind voor de impact van die ontwikkelingen.” Kweekel ziet het daarom als zijn taak om de IT’ers zoals hij zelf zegt ‘wakker te… schoppen’, waarbij de aarzeling over het schoppen niet wijst op twijfel aan de noodzaak. Voor zachte heelmeesters is het inmiddels te laat, stelt hij. “IT’ers snappen heus wel dat hun vakgebied er over een aantal jaar heel anders uit zal zien dan nu. Maar de meeste denken volgens mij ‘het zal mijn tijd wel duren’, en daar verzet ik me tegen. De veranderingen gaan razendsnel en dat betekent dat het aantal IT’ers dat z’n pensioen haalt met het beheer en onderhoud van traditionele IT heel snel steeds minder zal worden. Voor het merendeel van de beroepsgroep geldt dat ze zich serieus moeten oriënteren op een andere invulling van hun baan. Zo niet dan sta je straks aan de kant.”
Ter onderbouwing van zijn zorg wijst Kweekel op de komst van speelgoed waarin chips met AI zijn ingebouwd zodat een barbiepop kan communiceren met de producent zodat deze weet wat er met de pop gebeurt. Hij noemt zelflerende robots die zorgtaken van mensen overnemen. Er bestaan in de wereld van raceauto’s frames met ingebouwde chip die met verbetervoorstellen voor het ontwerp komen. “Dit zijn geen toekomstperspectieven, dit bestaat al! En er komt op korte termijn veel meer.”
Kweekel wijst op 5 belangrijke trends:
• Alles wordt digitaal vastgelegd.
• Alles is mobiel benaderbaar.
• Via het Internet of Things communiceert alles met alles.
• Complexe toepassingen zijn als simpele app beschikbaar.
• Systemen worden zelflerend.
“Het komt allemaal voort uit IT, maar is in z’n uitwerking totaal anders dan de traditionele IT die we nu kennen. En wat meer is, het is disruptief. Veel van de huidige tussenschakels verdwijnen. Kijk naar de bankenwereld en de reisbranche. Wat we daar gezien hebben is nog maar het topje van de ijsberg. Het bloedbad wordt nog veel groter.”
Voorbereiden op nieuwe rol
Tegelijk wil Kweekel geen onheilsprofeet zijn. Wie de impact van de veranderingen overziet kan zich ook voorbereiden op een nieuwe rol. “Bedrijven zullen rigoureus veranderen. Daar zal je als IT’er op moeten voorsorteren.”
Ook hier schetst Kweekel vijf belangrijke ontwikkelingen:
• Je moet als bedrijf de beste zijn. De nummer 2 of 3 positie bestaat niet meer. Dat kan alleen als de klant voorop staat.
• Dat betekent dat medewerkers weer op de eerste plaats komen. Want de klant mag koning zijn, de medewerker kent die klant en zijn wensen en is degene die dat kan vertalen in oplossingen.
• Bedrijven gaan optimaliseren. De hele organisatie moet high performance worden. De procesgangen zullen helder moeten zijn.
• IT moet op de schop. Consolideren wat onmisbaar is en verder alles als service inkopen.
• Apps en cloud worden sleutelwoorden.
Voor de IT’er zijn de laatste drie punten het meest belangrijk. Of het nu gaat om een interne of externe medewerker; Het is een klant. Maak jezelf onmisbaar door precies te weten wat die klant wil. Kweekel merkt daarbij op dat dit iets heel anders is dan op basis van eenmalige input een toepassing ontwikkelen. De IT’er die weet wat zijn klanten willen komt praktisch elke dag bij hen over de vloer, kent hun werkzaamheden en processen en denkt mee over verbetering. Daarnaast is hij op de hoogte van nieuwe techniek die de klant kan ondersteunen. Dat dit consolidatie van IT betekent is duidelijk. Veel van de huidige systemen zijn te vervangen door IT-as-a-Service. Flexibele en goedkope voorzieningen uit een cloudomgeving. De verandering die dit vergt omschrijft Kweekel als het verbeteren van het DNA in mensen. Niet alleen IT’ers maar elke medewerker. Ondanks de snelheid waarmee deze nieuwe ontwikkelingen op ons af komen heeft Kweekel nog wel een dringend advies waarin zijn rol als organisatieadviseur weer boven komt. “Probeer niet om de hele organisatie in een keer totaal te veranderen. Doe het stap voor stap, anders haken medewerkers af. Mijn ervaring is dat je in drie maanden een of hooguit twee verander- trajecten kan doorvoeren. Wie sneller wil draait dol. Dat betekent wel dat het eens te meer zaak is om er vandaag nog mee te beginnen.”